Radżastan to jeden z najbardziej fascynujących stanów Indii. Tym, co najbardziej przyciąga turystów do tego regionu, jest wspaniała architektura, stworzona przez zamieszkujących tu od 1000 lat Radżputów - wojownicze klany, charakteryzujące się niezwykła odwagą i poczuciem honoru. Władcy Radżputów budowali liczne zamki i pałace, z których wiele dobrze zachowało się aż do czasów współczesnych, stanowiąc główną atrakcję miast Radżastanu.

     Naszą podróż po Radżastanie rozpoczęliśmy od Udaipuru, miasta położonego w południowej części stanu, założonego prze maharadżę Udai Singha w 1567 r. Nad miastem dominuje olbrzymia bryła ufortyfikowanego pałacu, zbudowanego przez maharadżę i jego potomków. Jest to największy kompleks pałacowy w całym Radżastanie, udostępniony obecnie do zwiedzania jako muzeum. Leży on na jeziorem; ze wspaniale zdobionej balkonami, wieżyczkami i kopułami budowli roztaczają się piękne widoki na miasto. Wewnętrzne dziedzińce i wnętrza pałacu zachwycają ornamentyką wykutych w kamieniu zdobień; znajdują się tu także piękne mozaiki z pawiami - ulubionym ptakiem mieszkańców Radżastanu. Na wysepce jeziora znajduje się tzw. Pałac Jeziorny, obecnie zamieniony na hotel.

     Drugim co do wielkości miastem Radżastanu jest położony na skraju pustyni Thar Jodhpur. Wznoszący się na skalistym wzgórzu masywny fort z pałacem dominuje nad miastem, założonym przez przywódcę klanu Radżputów, Rao Jodha w 1459 r. Stare miasto zbudowane w XVI wieku, jest otoczone 10-kilometrowym murem; stanowi ono obecnie zespół wąskich, krętych uliczek, po których warto przejść się, aby poznać atmosferę miasta. Główną atrakcją jest jednak Fort Meherangarh, olbrzymia budowla na wzgórzu, do której prowadzi kilka bram, upamiętniających historię zamku. Wewnątrz fortu znajduje się kilka wielopiętrowych pałaców, noszących wdzięczne nazwy: Pałac Perłowy, Pałac Przyjemności lub Pałac Kwiatów. Tu także można podziwiać koronkową pracę miejscowych rzemieślników, którzy wykuli w czerwonym piaskowcu wspaniałe ozdoby, pokrywające niemal całe ściany pałaców. Wnętrza pałacowe kryją bogatą kolekcję obrazów, broni, instrumentów muzycznych, lektyk, uprzęży dla koni i słoni, mebli i ubiorów.

     Jednym z najbardziej niezwykłych miast Radżastanu jest Jaisalmer. To miasto, położone w strategicznym miejscu na szlaku karawan zmierzających z Indii do środkowej Azji, wzbogaciło się znacznie już w średniowieczu, czego dowodem są liczne domy bogatych kupców, zwane havelis. Kilka z tych rezydencji, budowanych ze złotego piaskowca, zachowało się w dobrym stanie do czasów współczesnych; są one wspaniale zdobione ornamentami kamiennymi oraz malowidłami na murach. Głównym punktem miasta jest stary fort, zbudowany przez Rawal Jaisala w 1156 r; z murów fortu roztacza się rozległy widok na miasto i okolice. Wewnątrz fortu znajduje się siedmiopiętrowy pałac, zdobiony licznymi rzeźbionymi balkonami i kopułami - jeden z najpiękniejszych pałaców Radżastanu. Wewnątrz fortu w Jaisalmerze są także dwie pięknie ozdobione świątynie dżinijskie z XII i XV wieku.

     W północnej części stanu, 11 km od Jaipuru znajduje się Amber, dawna stolica Radżastanu. Tu w 1592 roku Raja Man Singh, dowódca Radżputów w armii Akbara, zbudował ufortyfikowany pałac. Pałac ten jest świetnym przykładem architektury Radżputów; ze wzgórza roztacza się rozległy widok na położone poniżej jezioro i okolice. Wnętrza pałacowe są wykonane z białego marmuru; zdobią je liczne mozaiki i rzeźby, ściany są inkrustowane kamieniami szlachetnymi.

     Na zakończenie podróży po Radżastanie odwiedziliśmy stolicę stanu, Jaipur, zwany "różowym miastem", ze względu na kolor piaskowca, stosowanego do jego budowy. Wyróżnikiem Jaipuru jest Pałac Wiatrów - pięciopiętrowa fasada budowli o niezwykle kunsztownej ornamentyce ścian. Budowla ta stanowi fragment Pałacu Miejskiego - olbrzymiego kompleksu mieszkalnego władcy Jaipuru, usytuowanego w centrum miasta. Obecnie apartamenty pałacowe są udostępnione do zwiedzania; można tu podziwiać wspaniałe kolekcje obrazów, broni, dywanów i strojów dawnych maharadżów. Naprzeciwko pałacu znajduje się obserwatorium astronomiczne - największe i najlepiej zachowane w całych Indiach. Można tu obejrzeć liczne konstrukcje służące do obserwacji nieba i wyznaczania czasu, m.in. potężny zegar słoneczny z 30-metrowym gnomonem. Obserwatorium zostało założone przez Jai Singha w 1728 r.