Krym - nieduży półwysep, połączony z lądem przesmykiem
o szerokości kilku kilometrów, skupia na stosunkowo niewielkiej przestrzeni różnorodne krajobrazy, florę i
faunę z rożnych stref klimatycznych. Występują tu bardzo zróżnicowane formy terenu: skalne urwiska, nagie
wysoczyzny, leśne rozłogi, płaskie stepy, piękne plaże u podnóża gór, rozległe płytkie przymorskie akweny.
Uroki krymskiego krajobrazu sprawiły, iż ziemie te już od kilku tysięcy lat były zasiedlane przez różne
ludy. Mieszkali tu Taurowie, od których pochodzi starożytna nazwa Krymu, Tauryda, Scytowie, Grecy, którzy
założyli na zachodnim i południowym brzegu Krymu kilka miast, m.in. Chersonez i Teodozję, Goci, Chazarowie.
Na skutek tak złożonych historycznych kolei
losu nagromadziły się na tych ziemiach elementy różnorodnych kultur, reprezentujących ludy zamieszkujące
krymski półwysep. W połowie XIII wieku podczas wyprawy wnuka Dżyngis-chana na Europę na obszarze zachodniej
Azji i południowo-wschodnej Europy powstało nowe państwo - Złota Orda. Z tego państwa wydzieliła się wkrótce
Orda Kipczacka, w skład której wchodził Krym. Były to początki państwa Tatarów - narodu powstałego ze
zmieszania ludów mongolskich i ludności miejscowej, który przyjął w końcu XIV wieku islam, oraz utworzył
język należący do grupy języków tureckich. Tatarzy od początku mieli bliskie kontakty z Litwą i Polską, bądź
walcząc z Polakami i Litwinami, lub będąc ich sprzymierzeńcami w walkach z Wielkim Księstwem Moskiewskim. W
XV wieku chanat krymski został wasalem sułtana tureckiego, stając się na kilkaset lat jego sprzymierzeńcem w
walkach z
Rzeczpospolitą Polską. Dopiero w drugiej połowie XVIII wieku Turcja zrzekła się zwierzchnictwa nad Krymem na
rzecz rosyjskiej carycy Katarzyny II. Po przejęciu Krymu przez Rosję wyemigrowało stąd wielu Tatarów, na ich
miejsce caryca sprowadziła kolonistów rosyjskich i niemieckich. Wkrótce Krym zaczął rozwijać się jako
miejsce wypoczynku dla rosyjskich elit; na południowym wybrzeżu powstawały miejscowości letniskowe -
przybywało tu oprócz arystokratów także wielu znanych ludzi świata kultury, m.in. poeci Adam Mickiewicz i
Aleksander Puszkin.
Koleje losu ludności tatarskiej, stanowiącej niegdyś większość mieszkańców
Krymu, były dramatyczne, zwłaszcza w połowie XX wieku. Pod koniec drugiej wojny światowej, w 1944 roku, z
rozkazu Stalina praktycznie wszyscy Tatarzy krymscy zostali wysiedleni z półwyspu krymskiego do Azji
Centralnej - do Kazachstanu, Uzbekistanu, Kirgizji. Tatarskie wsie zostały opuszczone lub
zajęte przez rosyjskich i ukraińskich osadników. Przez prawie 50 lat powrót Tatarów krymskich do swych rodzinnych stron
był bardzo utrudniony.
Dopiero lata 90-te XX wieku przyniosły zmianę. W ostatnim dziesięcioleciu na Krym wróciło ok. 250 000
Tatarów. Szybko zaczęła odradzać się na rodzinnej ziemi ich kultura, m.in. zaczęły powstawać zespoły
kultywujące tatarski folklor. Zostały nawiązane kontakty ze środowiskiem Tatarów w Polsce, czego wyrazem
stały się wizyty zespołów folklorystycznych w naszym kraju.
Na obszarze półwyspu znajduje się wiele zabytków świadczących o bogatej
historii Krymu. Są tu pozostałości starożytnych, greckich miast, Chersonezu i Teodozji. Dawna stolica chanów
krymskich, Bachczysaraj przyciąga dobrze zachowanym pałacem i meczetami. Tu również znajduje
się opiewana
przez poetów "Fontanna Łez" i grobowiec Marii Potockiej, żony jednego z władców Krymu. Na południowym
wybrzeżu warto odwiedzić dawny pałac Romanowów w Liwadii, w którym w lutym 1944 roku odbyła się słynna
konferencja jałtańska, decydująca o granicach Europy po II wojnie światowej.
Nie mniej piękna jest przyroda Krymu. Góry Krymskie, opadające stromymi
urwiskami w stronę Morza Czarnego, z wysokimi płaskowyżami od strony północnej, z pięknymi szczytami
Czatyrdah i Ajudah, stanowią wspaniały obszar górskich wędrówek. Mniej zaawansowani turyści znajdą
malownicze miejsca do wypoczynku na tzw. Riwierze Krymskiej, czyli na południowym wybrzeżu Krymu.
Najbardziej znane kurorty to Jałta, Ałuszta, Gurzf, Ałupka, Mischor. Panujący tu łagodny, śródziemnomorski
klimat stwarza doskonałe warunki do uprawy winorośli; jedną z najstarszych fabryk win na wybrzeżu jest
Masandra. Krym jest zatem regionem o licznych walorach turystycznych, stanowiąc jedną z największych
atrakcji wybrzeża Morza Czarnego.