 Informacje praktyczne
Informacje praktyczne
Czas podróżowania
     W Malezji lądowej monsun na wybrzeżu 
 zachodnim trwa od maja do września, na wybrzeżu wschodnim od 
grudnia do lutego. Na Borneo nie ma wyraźnej pory monsunowej. Stosunkowo najmniejsze opady występują w 
lutym - marcu. Przeciętna temperatura w tym okresie to 25-30° C i wilgotność 70-80%.
zachodnim trwa od maja do września, na wybrzeżu wschodnim od 
grudnia do lutego. Na Borneo nie ma wyraźnej pory monsunowej. Stosunkowo najmniejsze opady występują w 
lutym - marcu. Przeciętna temperatura w tym okresie to 25-30° C i wilgotność 70-80%.
Wizy
     Wizę malezyjską ważną na miesiąc otrzymuje się na granicy. 
Wizę tajską turystyczną załatwiamy w ambasadzie Tajlandii w Warszawie, ul. Willowa 7. 
Koszt wizy dwukrotnej - 80 zł.
Komunikacja
     W Malezji jest dobrze rozwinięta komunikacja autobusowa. 
Ceny biletów w autobusach ekspresowych stosunkowo niedrogie. Komunikacja kolejowa jest 
rzadka i niepewna, choć pociągi ekspresowe zapewniają dość dobry standard. Pomiędzy mniejszymi 
miejscowościami kursują tanie minibusy. Przy wynajmowaniu łodzi należy negocjować cenę.
Noclegi
     Hoteliki dla trampingowców w Malezji są na ogół dobrej 
jakości i w przystępnych cenach (3-6 USD za nocleg w pokoju 3-4-osobowym). 
W lutym - marcu nie ma problemów ze znalezieniem noclegu. Zakwaterowanie w Parku 
Narodowym Kinabalu należy zarezerwować w Biurze Parku w stolicy Sabahu, Kota Kinabalu.
Kursy walut (luty - marzec 99)
Tajlandia: 1 USD = 36.7 BHT (Baht)
Malezja: 1 USD = 3.8 RM (Ringgit)
11 II
     Przelot liniami lotniczymi "Malev" na trasie Warszawa 
- Budapeszt - Bangkok - w sumie 11 godzin lotu. Jest to najtańsza wersja 
przelotu do Azji Południowo-Wschodniej (600 USD przy pobycie ponad miesiąc, 500 USD przy 
pobycie do miesiąca).
12 II 
     Przylot do Bangkoku o godz. 15.40 czasu lokalnego. Przejazd 
pociągiem podmiejskim z lotniska Don Muang do głównej stacji kolejowej Bangkoku - 
Hualampong (6 BHT - jedna godz.). Przejazd taksówkami do dzielnicy w pobliżu kompleksu 
pałacowo-świątynnego (20 BHT/os.). Nocleg w hotelu My House (pokój 2-osobowy z klimatyzacją 
- 300 BHT).
13 II 
     Zwiedzamy najważniejsze zabytki Bangkoku: Wat Po ze świątynią 
Leżącego Buddy (20 BHT), kompleks pałacowy i Wat Phra Keo ze świątynią Szmaragdowego Buddy 
(150 BHT0, Golden Mount - wzgórze ze świątynią i ładnym widokiem na miasto, Wat Suthat 
- zabytkowy klasztor, w którym mieliśmy okazję obejrzeć ceremonię wręczania mnichom 
medalionu przez rodzinę królewską.
14 II 
     Ciąg dalszy zwiedzania Bangkoku. Płyniemy tramwajem wodnym 
rzeką Chao Phraya do dzielnicy chińskiej. Po drodze piękny widok Watu Arun (Świątyni Brzasku). 
W dzielnicy chińskiej zwiedzamy m.in. Wat Traimitr (Świątynię Złotego Buddy) z posągiem Buddy 
ze złota o wadze 4.5 t. Odwiedzamy także dwie inne, ciekawe świątynie w tajskiej części miasta: 
Wat Rajabopit oraz Wat Maharphat. O godz. 19.45 odjeżdżamy z Bangkoku do Malezji ekspresowym 
autobusem agencji Richly Travel (900 BHT). Podróż mamy z przygodami:  "luksusowy" 
autobus dojeżdża tylko w okolice Surat Thani w Tajlandii, po czym dalszą podróż odbywamy 
pick-upem (6 km) i dwoma mikrobusami (z przesiadką w Hat Yai i postojem z powodu złapania 
"gumy"). Agencji Richly Travel Bangkok nie polecamy!
15 II 
     Granicę tajsko-malezyjską przekraczamy bez problemu (choć nie 
do końca). Otóż na granicy otrzymuje się automatycznie wizę na okres jednego miesiąca. 
Jednakże dwóm osobom urzędniczka pomyłkowo wbiła wizy ważne tylko na dwa tygodnie. 
Musieliśmy naprawiać ten błąd w Imigration Office w Georgetown. Trzeba dokładnie sprawdzać 
ważność wiz na granicy!
     Z ponadsześciogodzinnym opóźnieniem ok. godz. 18 przyjeżdżamy 
do Georgetown na Penangu. Zamieszkujemy w hotelu Merlin (55 RM - pokój 3-osobowy z 
klimatyzacją) w starej, chińskiej części miasta. Na Penang zgodnie z planem dotarliśmy w 
przeddzień obchodów Chińskiego Nowego Roku (przypadającego w 1999 roku w dniach 16-17 
lutego). Wieczorny spacer po dzielnicy chińskiej w celu "schwytania" świątecznej 
atmosfery miasta.
16 II
     Kupujemy bilety kolejowe na powrót za miesiąc do Bangkoku 
(94 RM za miejsce leżące). Zwiedzamy starą część Georgetown: najstarszą świątynię chińską 
Kuan Yin Teng, wypełnioną tłumami wiernych składających ofiary Bogini Miłosierdzia - 
patronce świątyni; meczet Kapitan Kling, świątynię hinduistyczną Sri Mariamman, założony 
przez Anglików Fort Cornwallis. Po  południu odwiedzamy położony pod miastem Ogród 
Botaniczny - miejsce wypoczynku setek mieszkańców Georgetown (zwłaszcza w czasie weekendów).
17 II
     Wyjeżdżamy lokalnym autobusem do dawnej wioski rybackiej 
Teluk Bahang (obecnie kilka hoteli), gdzie znajduje się plaża z możliwością kąpieli 
(w pobliżu Georgetown w Batu Ferringhi morze jest zanieczyszczone). Po kąpieli idziemy 
kilometr w głąb wyspy, aby zwiedzić dużą miejscową atrakcję przyrodniczą - Farmę Motyli 
(10 RM). Pod olbrzymią siatką wśród tropikalnej roślinności można zobaczyć (i sfotografować) 
niezwykłe okazy motyli. Oprócz tego obok pod dachem znajduje się bogata kolekcja motyli i 
owadów. Miejsce warte zobaczenia!
     Po południu odwiedzamy najważniejszą (i największą) świątynię 
buddyjską w Malezji - Kek Lok Si, położoną na wzgórzu kilka kilometrów od centrum 
Georgetown. Usytuowana na kilku tarasach świątynia z pagodą 1000 Buddów w stylu 
tajsko-chińsko-birmańskim jest warta zobaczenia, zwłaszcza o zmierzchu, gdy oświetlają ją 
tysiące lampionów.
18 II
     W agencji podróży na ulicy Lebuh Chulia kupujemy bilety 
lotnicze na trasie Georgetown - Kuala Lumpur - Kota Kinabalu (Sabah, Borneo) 
- Kuala Lumpur. Cena biletu 210 USD (zniżkowa ze względu na nocny przelot na Borneo). 
Następnie zwiedzamy chiński dom klanowy Khoo Kongsi - zabytkowy dom bogatych Chińczyków, 
będący częściowo świątynią, a częściowo miejscem spotkań klanu.
     O godz. 20.50 odlot z Georgetown do Kuala Lumpur (50 min), 
a następnie o 23.45 odlot do Kota Kinabalu (2.5 godz.).
19 II
     Przylot do Kota Kinabalu o godz. 2.15. Resztę nocy spędzamy 
na lotnisku; wczesnym rankiem udajemy się do miasta. Nocleg w centrum, w czystym hotelu 
New Sabah (60 RM - pokój 3-osobowy z klimatyzacją). Udajemy się do kompleksu handlowego 
Karamunsing, gdzie znajduje się biuro rezerwacji noclegów w Parku Narodowym Kinabalu (Sabah 
Parks Office). Wynajmujemy domek w Parku dla 7 osób (26 RM/os.). Po południu wyjeżdżamy do wioski 
rybackiej Papar na dziką plażę nad Morzem Południowochińskim (40 km na zachód od Kota Kinabalu).
20 II
     Odwiedzamy koralowe wysepki Sapi i Manukan, należące do Parku 
Narodowego Tunku Abdul Rahman, obejmującego w sumie 5 wysp, usytuowanych w odległości 3-8 
km od Kota Kinabalu. Przejazd motorową łodzią ok. 20 min (10 RM/os.). Wokół obu wysepek 
ciekawe przybrzeżne rafy koralowe, na wyspie Manukan także trasa spacerowa przez dżunglę wzdłuż 
wybrzeża.
21 II
     Udajemy się mikrobusem ok. 70 km na północny wschód do miasteczka 
Kota Belud, w którym w każdą niedzielę odbywa się targ (tamu), gromadzący przedstawicieli 
tubylczych plemion zamieszkujących Sabah: Dusun/Kadazan, Bajau, Murut. Na targu mamy rzadką 
okazję przyjrzeć się miejscowym oraz ich rzadkim wyrobom (m.in. sztyletom kris). Duża atrakcja 
dla fotografujących!
     Wieczorem w Kota Kinabalu odwiedzamy Targ Filipiński, gdzie można 
zarówno nabyć miejscowe pamiątki, kupić świeże owoce i warzywa, jak i skosztować świetnej 
lokalnej kuchni (wyborne smażone banany w cieście i kurze udka!).
22 II
     Rano wyjeżdżamy minibusem do Parku Narodowego Kinabalu  (83 km 
- 7 RM). Po ok. 2.5-godzinnej podróży docieramy do położonej na wysokości 1560 m n.p.m. 
recepcji Parku, gdzie załatwiamy formalności związane z trekkingiem na szczyt Kinabalu. 
Wykupujemy pozwolenie na poruszanie się po Parku (50 RM), wynajmujemy obowiązkowego przewodnika 
(60 RM od grupy) i opłacamy przejazd minibusem do początku szlaku na szczyt (4.5 km - 4 RM). 
Zamieszkujemy w domku z dwiema sypialniami, łazienką, salonem z kominkiem i tarasem ze wspaniałym 
widokiem na masyw Kinabalu. W budynku administracji Parku oglądamy przeźrocza i zdjęcia 
przedstawiające miejscową bogatą florę i faunę.
23 II
     O 7 rano wyjeżdżamy minibusem do początku szlaku na szczyt Kinabalu 
(Power Station - 1829 m n.p.m.). Stąd wędrujemy przez poszczególne piętra bujnego lasu 
tropikalnego, oglądając m.in. endemiczne rośliny, np. owadożerne dzbaneczniki. Trasa wiodąca pod 
górę nie jest trudna, lecz dość uciążliwa (tysiące stopni z głazów i korzeni). Po 5.5 godzinach 
wędrówki (częściowo we mgle) docieramy do schroniska Laban Rata, położonego na skraju strefy 
lasu na wysokości 3372 m n.p.m. Nocleg w tym ogrzewanym schronisku w sali 8-osobowej kosztuje 
28 RM. Na zewnątrz wieczorem temperatura spada do 10 stopni - podziwiamy wspaniały zachód 
słońca, mając pod stopami morze chmur.
24 II
     O godz. 2 w nocy pobudka, śniadanie i wymarsz na szczyt Kinabalu 
(4101 m). Wejście na szczyt trwało 2 godz. 50 min. (800 m różnicy wysokości). Nie jest ono 
technicznie trudne, tylko miejscami trzeba się asekurować liną. Natomiast jak na okolice 
równika było bardzo zimno - ok. 0 stopni i wiał silny wiatr. Na szczyt wchodzi się w 
nocy, aby móc podziwiać wschód słońca i panoramę gór przed rozwojem zachmurzenia. Zejście 
do schroniska Laban Rata trwało 1 godz. 40 min. Po krótkim odpoczynku ruszyliśmy w drogę 
powrotną do naszego domu w Parku. Zejście trwało 4.5 godz. Na dole w recepcji Parku otrzymaliśmy 
dyplomy zdobycia szczytu.
25 II
     Rano wybraliśmy się wynajętym minibusem (10 RM/os.) do odległych 
o 40 km gorących źródeł Poring. Jest to kąpielisko z małymi basenami wypełnionymi gorącą, 
zasiarczoną wodą - świetny relaks dla nóg utrudzonych wędrówką na szczyt! Obok baseny 
do pływania - całość kompleksu pięknie wkomponowana w przyrodę. Niedaleko kąpieliska 
można odbyć spacer Napowietrznym Chodnikiem (2 RM + 5 RM za aparat). Jest to zespół pomostów 
pomiędzy drzewami na wysokości ok. 40 m (o długości 165 m). Wspaniała możliwość oglądania 
dżungli z górnego piętra lasu - duża atrakcja!
26 II
     O godz. 10 opuszczamy Park Narodowy Kinabalu i wyjeżdżamy do 
wschodniej, nizinnej części Borneo, w okolice miasta Sandakan. Przejazd autobusem ekspresowym 
przez piękny, górski i nizinny krajobraz trwa ok. 4 godz. (20 RM). Docieramy do hotelu miejscowego, 
znanego organizatora turystycznego, Chińczyka zwanego Uncle Tan (26 km przed Sandakanem). 
Stąd udajemy się do obozu w dżungli (Uncle Tan Wildlife Camp). Podróż jest dość złożona - 
najpierw 2 godz. minibusem do rzeki Kinabatangan (największa rzeka na Borneo), następnie około 
godziny łodzią w okolice obozu oraz ok. 500 metrów błotnistą ścieżką w głąb dżungli do obozowych 
zabudowań. Po drodze z rzeki oglądamy miejscową, rzadką faunę: małpy nosacze, makaki i langury, 
dzioborożce, czaple i iguany. Wieczorem odbywamy safari po rzece, oglądając występujące tam wówczas 
zwierzęta. Sam obóz składa się z prostych chatek na palach, wyposażonych jedynie w maty i moskitiery. 
Za to wyżywienie (chińska kuchnia!) bardzo smaczne.
27 II
     Poranne safari po rzece. Następnie odbywamy spacer po dżungli, 
starając się dotrzeć do miejsc podglądania zwierzyny - niestety utrudniają to błotniste 
ścieżki w lesie. Po południu pływamy łódkami po jeziorze wewnątrz dżungli, usytuowanym w bagnistym 
krajobrazie.
28 II
     Opuszczamy Uncle Tan Wildlife Camp z przygodami. Powrót znacznie 
utrudnia tropikalna ulewa - dżungla błyskawicznie zmieniała się w jezioro. W strugach 
deszczu dotarliśmy łodzią do mikrobusu. Z uwagi na nieustające, silne opady nie mogliśmy 
zwiedzić jaskiń Gomantong, znanych z licznych gniazd jerzyków (chiński przysmak!) oraz z tysięcy 
nietoperzy.
1 III
     Rano wyjeżdżamy do rezerwatu Sepilok - miejsca, gdzie 
prowadzi się rehabilitację młodych, osieroconych orangutanów (10 RM). Obserwujemy dwukrotnie 
(o godz. 10 i 15) karmienie małp (duża przyjemność w oglądaniu ich zachowań). Zwiedzamy także 
pobliski Instytut Badawczy Leśnictwa z ciekawą kolekcją owadów.
     Po południu zwiedzamy Sandakan, duże portowe miasto z ciekawą 
buddyjską świątynią Puu Jih Shih, usytuowaną wspaniale na wzgórzu w południowej części Sandakanu. 
Kolacja na nocnym targu - degustacja 10 dań typowych dla kuchni chińskiej i malajskiej.
2 III
     Rano odjazd z Sandakanu autobusem ekspresowym do stolicy Sabahu, 
Kota Kinabalu (przejazd ok. 5 godzin - 20 RM). Zakwaterowanie ponownie w hotelu New Sabah 
(polecam). Wieczorny spacer po targu filipińskim i centrum miasta.
3 III
     Przejazd łodzią na wyspę Mamutik w archipelagu Parku Narodowego 
Tunku Abdul Rahman (ok. 20 min. - 7 RM/os.). Wokół wysepki rafa koralowa oraz ścieżka spacerowa. 
Wypoczynek na wyspie; powrót w strugach deszczu do Kota Kinabalu.
4 III
     W południe opuszczamy wyspę Borneo. Przelot z Kota Kinabalu do 
Kuala Lumpur (z lądowaniem w Johore Bahru) trwa 3.5 godziny. Z nowego lotniska odległego od 
stolicy ok. 70 km udajemy się autobusem lokalnym do miasta Seremban (1 godz. - 1 RM), 
a następnie autobusem pośpiesznym do Malakki (1.5 godz. - 3.8 RM). Nocujemy w hoteliku 
- pensjonacie Kancil (15 RM/os. - nie polecam ze względu na nieprzyjemną właścicielkę).
5 III
     Rano zmieniamy hotel na Samudra Inn, z domową, sympatyczną 
atmosferą (10 RM/os. w pokoju 3-osobowym). Następnie oglądamy zabytkowe miejsca i budowle 
historycznej Malakki: wzgórze z kościołem św. Pawła i portugalską bramą Porta Santiago (ładny 
widok ze wzgórza na miasto), holenderski ratusz, kościół anglikański oraz dzielnicę chińską z 
najstarszą chińską świątynią w Malezji Cheng Hoon Teng. Zwiedzamy także stary dom chińsko-malajski, 
z bardzo ciekawym, zabytkowym wyposażeniem  wnętrza, udostępniony częściowo jako muzeum - 
Baba Nyonya Heritage Museum (7 RM). Wieczorem oglądamy spektakl typu "światło i dźwięk", 
prezentujący ponad 600-letnią historię Malakki (10 RM).
6 III
     Przed południem odbywamy godzinną przejażdżkę łodzią po rzece 
Malakka (7 RM). Następnie udajemy się podmiejskim autobusem do skansenu Taman Mini Malaysia, 
prezentującego domy z wszystkich 13 stanów Malezji oraz z krajów Azji Południowo-Wschodniej 
(Tajlandii, Filipin, Singapuru, Brunei). Wstęp do skansenu - 5 RM.
     Po południu zwiedzamy Bukit China - wzgórze ze świątynią 
chińską Po San Teng, starym chińskim cmentarzem oraz sułtańską studnią.
7 III
     Rano wyjeżdżamy autobusem ekspresowym z Malakki do Kuala Lumpur 
(2 godz. - 6.80 RM). W stolicy oglądamy najciekawsze budowle: dworzec kolejowy, świątynię 
hinduistyczną Sri Mahamariamman, halę targową Central Market, Meczet Narodowy. Wypoczywamy 
od uciążliwego zgiełku miasta w Ogrodach Jeziornych, gdzie oglądamy ogród orchidei. O północy 
odjeżdżamy z tłocznego, dusznego, głównego dworca autobusowego do miasta Alor Setar, położonego 
w północno-zachodniej części Malezji (21.20 RM).
8 III
     Nocna podróż autobusem ekspresowym do Alor Setar z przygodami: 
najpierw kierowca "łapie gumę", niedługo potem zmieniamy autobus z powodu awarii. 
Po 7 godzinach jazdy docieramy o 7 rano do Alor Setar - stolicy stanu Kedah. Z dworca 
autobusowego udajemy się taksówką (6 km - 2 RM/os.) do miasteczka portowego Kuala Kedah. 
Stąd wodolotem płyniemy godzinę na wyspę Langkawi (15 RM). W porcie Kuah - stolicy wyspy 
rezerwujemy noclegi w motelu Delta, położonym przy plaży Cenang na zachodnim wybrzeżu wyspy 
(40 RM za domek 3-osobowy). Przejazd minibusem na plażę Cenang (25 km - pół godz. - 
4 RM). Zakwaterowanie w domkach i kąpiel w Morzu Andamańskim (piękna piaszczysta plaża otoczona 
roślinnością i wzgórzami).
9 III
     Odwiedzamy sąsiednią plażę Tengah oraz zespół olbrzymich akwariów 
- Underwater World z bardzo ciekawą kolekcją egzotycznych ryb, gadów, skorupiaków i muszli 
z różnych stron świata (duża atrakcja!). Kolacja w miejscowej restauracji (bardzo smaczne ryby i 
"owoce morza" - ok. 20 RM).
10 III
     Wycieczka łodzią na trzy wyspy archipelagu Langkawi (liczącego w 
sumie 99 wysp i wysepek): Dayang Buting, Singa Besar i Beras Basah (30 RM/os). Na wyspie Dayang 
Buting kąpiel w jeziorze, otoczonym stromymi, wapiennymi skałami, zwanym Jeziorem Brzemiennej 
Panny. Na Singa Besar zwiedzamy rezerwat przyrody z licznymi jeleniami oraz końmi i pawiami. 
Na Beras Basah lądujemy na uroczej piaszczystej plaży - kąpiel w morzu.
11 III
     Wypoczynek na plaży Cenang.
12 III
     Zwiedzanie wioski Air Hangat - centrum rzemiosła artystycznego 
na Langkawi oraz stolicy wyspy Kuah.
13 III
     Wcześnie rano wyjeżdżamy minibusem do portu Kuah (5 RM). Pierwszym 
wodolotem opuszczamy wyspę Langkawi; po godzinie docieramy do portu Kuala Kedah na wybrzeżu 
Półwyspu Malajskiego. Stąd taksówkami udajemy się do miasta Butterworth, leżącego naprzeciwko 
wyspy Penang (ok. 100 km - 15 RM/os.). Tu spędzamy kilka godzin w oczekiwaniu na odjazd 
pociągu ekspresowego do Bangkoku (spóźnienie odjazdu z powodu wykolejenia się pociągu na trasie 
do Tajlandii wyniosło 5 godz.). Do granicy z Tajlandią docieramy o północy.
14 III
     Przyjeżdżamy do Bangkoku po południu z 7-godzinnym opóźnieniem. 
Przejazd taksówkami do dzielnicy tanich hoteli w pobliżu kompleksu świątynnego. Nocleg w hotelu 
New Siam (130 BHT/os. w pokoju 3-osobowym). Wieczorem poznajemy uroki nocnego życia 
na ulicy Khaosan.
15 III
     Zwiedzanie handlowej dzielnicy Bangkoku. Pożegnalna kolacja w 
restauracji Siam na ulicy Khaosan. Wieczorem odjazd na lotnisko zamówionym minibusem (70 BHT/os.).
16 III
     Przelot na trasie Bangkok - Budapeszt - Warszawa (z 
10-godzinną przerwą w Budapeszcie). Zakończenie wyprawy.