We wrześniu i październiku '99 objechaliśmy kilkanaście parków narodowych USA - od Badlands i Yellowstone na północy, Zion i Great Canyon na zachodzie do Petrified Forest i Painted Desert na południu. Na kilku spotkaniach TE przedstawiamy nasze wrażenia i przeźrocza.

     Początek i koniec wycieczki wypadł nam w Chicago - skąd wypożyczyliśmy na całą trasę samochód. Parę dni w Chicago pozwoliło na pobieżne zapoznanie się z miastem. Ale to poza tematem relacji. Wspomnimy tylko, że trafiliśmy na zabawną imprezę pt. "Cows on Parade" - "Parada krów". Władze miasta zaprosiły rzeźbiarzy do utrwalenia swojej artystycznej wizji krowy. W rezultacie powstała galeria rzeźb obejmująca całe śródmieście - kilkaset żartobliwych posągów krów naturalnej wielkości. Jest tam "krowa, która przeskakuje przez księżyc", krowa-turystka w pełnym ekwipunku studiująca plan miasta, recital krowy-śpiewaczki, dwukrowa "co dużo ryczy a mało mleka daje" - o dwu pyskach na obu końcach, ale bez fabryki mleka itp.

     Możliwie szybko wyruszyliśmy na zachód - w zasadzie do Yellowstone, ale zahaczając po drodze o parę ciekawych miejsc. Pierwszym był park narodowy Badlands - ciągnący się na długości kilkudziesięciu kilometrów obszar niewysokich skałek, znanych z osobliwych kształtów i niezwykłego bogactwa znalezionych tu szkieletów prehistorycznych ssaków. Nas jako niefachowców zafrapowały formy skał o ostrych, wyrzeźbionych przez wiatr i wodę (a przede wszystkim czas) krawędziach. W słońcu sprawiały "nieziemskie" wrażenie. Wśród skalnych szczycików, załomów, dolinek i kanionów wytyczono sporo turystycznych ścieżek dla każdego (zwłaszcza dla niepełnosprawnych, o co Amerykanie szczególnie dbają) i trudniejszych szlaków - tylko dla wprawnych.

     Obowiązkowym punktem na naszej trasie była Mt. Rushmore - góra, w której zboczu w latach trzydziestych ekscentryczny rzeźbiarz nazwiskiem Gutzon Borglum stworzył monumentalne portrety czterech najbardziej zasłużonych prezydentów USA - Waszyngtona, Lincolna, Jeffersona i Teodora Roosevelta.

     A paręnaście kilometrów dalej kolejna skalna rzeźba: artysta polskiego pochodzenia Korczak Ziolkowski, urzeczony legendą i losami Indian postanowił utrwalić w skale postać ich wodza Crazy Horse. Miała powstać głowa, ręka wskazująca tereny odebrane prawowitym właścicielom przez białych i sylwetka wierzchowca. Niestety Korczak zmarł, wykończona jest tylko głowa jeźdźca, a na skale ledwie zaznacza się zarys głowy rumaka. Rodzina Korczaka stworzyła fundację i gromadzi pieniądze dla dokończenia śmiałego projektu.

     Kto widział "Bliskie spotkania trzeciego stopnia", pamięta scenerię części filmu: wyrastający z równiny skalny blok o kształcie wielkanocnej baby - Diabelską Wieżę (Devils Tower). To jedyny w swoim rodzaju bazaltowy pień magmowy, odsłonięty po milionach lat dzięki erozji otaczającej równiny. Dla Indian góra jest nadal świętością - widzieliśmy u jej stóp medytujących "rdzennych Amerykanów" - dla wspinaczy jest atrakcyjnym terenem ćwiczeń, dla nas była niezwykle interesującym eksponatem geologii dynamicznej. Ścieżki u stóp skały w pięknym lesie pozwalają przyjrzeć się "babie" ze wszystkich stron. Na łączce u podnóża rzuca się w oczy kolonia kilkudziesięciu piesków preriowych zwanych też nieświszczukami - sympatycznych zwierzątek przypominających małe świstaki, a spokrewnionych z wiewiórkami. Pozwalały się oglądać i fotografować z paru metrów, każde miało własną norkę. Niesforni turyści wbrew pisemnym zakazom dokarmiali je czym się dało - tak wdzięcznie żebrały stając słupka.

     Na trasie do parku Yellowstone przecięliśmy Big Horn Mountains, przypominające Beskidy. Nie znaleźliśmy obiecanego w atlasie National Geographic kempingu i spędziliśmy noc - marznąc solidnie - w samochodzie, wysoko w górach. Ale za to rano przeszło obok nas wielkie stado czarnych krów, prowadzone i popędzane przez autentycznych kowbojów, którym do pełnego rynsztunku rodem z westernu brakowało jednak pary rewolwerów.

     Minąwszy tereny Indian Szoszonów znaleźliśmy się wreszcie - po 1600 mil jazdy z Chicago - u bram parku Yellowstone. Wcześniej kupiliśmy za 50 USD całoroczną kartę Golden Eagle, umożliwiającą wjazd samochodem z zawartością (do sześciu osób) do każdego z około 350 narodowych parków i monumentów. To się na pewno opłaca, pojedyncze wstępy są na poziomie 10-20 USD za samochód z pasażerami.

     Kiedy obudziliśmy się następnego ranka na ogromnym kempingu zastawionym głównie kamperami, o parę metrów od namiotu pasły się dwa wielkie bizony. Zajęte trawą traktowały ludzi i samochody jak świeże powietrze. Po pół godzinie wróciły do lasu.

     Główne elementy krajobrazu w Yellowstone NP to wynikające z wulkanicznej przeszłości tego regionu gejzery, wulkany błotne, gorące źródła i zjawiska towarzyszące, wielki kanion rzeki Yellowstone z kilkoma efektownymi wodospadami oraz zwierzęta: wspomniane bizony, jelenie wapiti, mulaki, widłorogi, łosie, niedźwiedzie w dwóch kolorach (tych ostatnich nie widzieliśmy, niestety - lub na szczęście).

     Zaczęliśmy od przyjrzenia się niezawodnemu "Staremu Wiarusowi" - gejzerowi Old Faithful, który co 80 minut wyrzuca efektowną fontannę wody i pary (do 32000 litrów!) na wysokość nawet 55 metrów. O przewidzianej porze na ławeczkach wokół gejzeru zbiera się kilkaset osób, a kiedy spektakl się zaczyna, rozlega się głośne "Ooo!" i typowo amerykańskie "Uau!".

     W zasięgu parugodzinnego spaceru jest tu kilkadziesiąt gejzerów o różnych kształtach i obyczajach - jedne tworzą koliste jeziorka o błękitnej, niezwykle przejrzystej wodzie, otoczone niziutką mineralną krawędzią, inne budują wapienne zamki kilkumetrowej wysokości; jedne wybuchają regularnie i w centrum informacji podawany jest ich "rozkład jazdy" na dany dzień, inne są kapryśne jak primadonna (jest taki, co ostatni raz wybuchł kilkanaście lat temu) i zarząd parku prosi turystów o informacje o ich ewentualnej aktywności. Gejzer Morning Glory po zatkaniu wylotu śmieciami nawrzucanymi przez bezmyślnych turystów w ogóle zaprzestał działalności. Smutne.

     Ale to był dopiero początek atrakcji parku Yellowstone. Ciąg dalszy relacji za trzy tygodnie.